تکانههای پولی و ارزیابی فراپرتابی نرخ ارز واقعی در ایران
الموضوعات :عالمه احسانی بائی 1 , وحید تقی نژاد عمران 2 , مریم خلیلی اصل 3
1 - دانشگاه مازندران
2 - دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
3 - دکترای اقتصاد، پژوهشگر مؤسسه مطالعات و پژوهش¬های بازرگانی (نویسنده مسئول
الکلمات المفتاحية: واژگان كليدي: نرخ ارز واقعی, تکانه پولی, مدل دورنبوش, SVAR,
ملخص المقالة :
نوسانات نرخ ارز در انتشار و ایجاد شوک¬های اقتصادی از اهمیت بسزایی برخوردار است. شناخت عوامل مؤثر در ایجاد بی¬ثباتی نرخ ارز بسیار مهم بوده و می¬تواند راهنمایی برای سیاستگذاران اقتصادی باشد. تکانه¬های پولی یکی از عوامل موثر در ایجاد جهش نرخ ارز بوده است. سوال اصلی در این مقاله این است که تا چه حد تکانه¬های پولی موجب فراپرتابی نرخ ارز می¬شود. برای شناسایی شوک¬های ساختاری از مدل دورنبوش استفاده می¬شود. برای این منظور با استفاده از تکنیک خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) و داده¬های فصلی طی سال¬های 1396-1378 مدل تحقیق برآورد شده است. نتایج تجربی تحقیق دلالت بر تأثیر مثبت و معنی¬دار تکانه¬های پولی بر نرخ واقعی داشته است. بنابراین با توجه به این که تغییرات در حجم پول موجب نوسانات نرخ ارز و پدیده فراپرتابی در نرخ ارز می¬شود، از این رو پیشنهاد می¬شود دولت از ایجاد شوک¬های پولی خودداری کند و قاعده پولی مناسب با الهام از قاعده پولی فریدمن یا قاعده پولی تیلور مبنی بر محدودیت رشد پول در حد رشد اقتصادی را دنبال کند.
منابع
- پارسا، حجت (1392)، "تحلیل تاثیر تکانه¬های پولی و مالی برچرخه تجاری و توزیع درآمد"، اقتصاد توسعه و برنامه¬ریزی، 2 (1)، بهار و تابستان 92، ص 85-61.
- پدرام، مهدی (1391)، مالیه بین¬الملل، تهران: دانشگاه الزهرا (س)، چاپ دوم.
- جلایی، عبدالمجید؛ حسینی، جعفر؛ نظام آبادی پور، حسین (1391)، " بررسی جهش پولی نرخ ارز از طریق شبکه¬های عصبی مصنوعی در ایران، نشریه اقتصاد کلان، 14، ص 60-35.
- طیبی، سید کمیل؛ نصرالهی، خدیجه (1381)، "نقش متغیرهای اساسی در تبیین رفتار نرخ واقعی تعادلی بلندمدت ارز"، فصلنامه پژوهش¬های اقتصادی ایران، 4(13).
- طهرانچیان، امیر منصور؛ راسخی، سعید؛ مصطفی¬پور، یلدا (1397)، "اثرات آستانه¬ای نوسانات نرخ ارز بر ارزش افزوده بخش¬های اقتصادی"، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 7 (28)، زمستان 97، ص85-61.
- گودرزی فراهانی، یزدان؛ عادلی، امید (1401)، "رابطه سیاست پولی و جهش نرخ ارز در ایران"، فصلنامه اقتصاد پولی مالی، 29(1)، ص 136-110.
- معیری، فرزاد و همکاران (1396)، "بررسی تاثیر جهش پولی نرخ ارز بر فعالیتهای عمده و اصلی اقتصاد در ایران"، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال هجدهم، ص105-12.
- مزینی، امیر حسین (1385)، " اثر شوکهای پولی بر متغیرهای اسمی و واقعی اقتصاد"، نامه اقتصادی، 2(1)، ص 100-83.
- نوفرستی، محمد (1387)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
- ورتابیان کاشانی، هادی (1392)، "تحلیل منشا نوسانات نرخ ارز طی سالهای (1391-1389)"، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، 1(4)، ص 154-131.
- یاوری، کاظم؛ مزینی، امیرحسین (1382)، "جهش پول نرخ ارز: مورد ایران"، نامه مفید، 9(35)، ص 128-99.
- Akpan, E. o. & Atan, J.A. (2012). "Effects of Exchange Rate movements on economic growth in Nigeria", CBN Journul of Applied statistics, 2(21), 1-14.
- Barquellil, A., Ben solha ,o. & zmami, m.(2018). "Exchang Rate volatility and Economic Growth", Journal of Economics, 33,1302-1336.
- Bhadury, S. & Ghosh, T. (2015). "Reassessing Exchange Rate Overshooting in a Monetary Framework", Indira Gandhi Institute of Development Research (IGIDR).
- Bjornland, H. (2009). "Monetary Policy and Exchange Rate Overshooting: Dornbusch right after all", Journal of international Economics, 79, pp. 64-77.
- Chikeziem,f. & Ikenna, u. (2016). "Effects of Exchang Rate fluctuation on economicqrowth
- of Niqeria", International of Journal of Innovative finance and Economic Research, 4(2),1-7.
- Capistran, C., Chiquiar, D. & Hernandez, J. R. (2019). "Identifying Dornbusch Exchange Rate Overshooting with Structural VECs: Evidence from Mexico", International Journal of Central Banking, 15(5), 207-254.
- Gibson, H. (1996). International Finance: Exchange Rates and Financial Flows in the International Financial System. London; New York: Longman.
- Khumalo, Zamantungwa, Z. & Hinaunye, J. (2020). "An Empirical Test of Real Exchange Rate Overshooting in Selected African Countries", MPRA Paper No. 101303.
- Presley,k. w., & Boqiung, L.(2018). "Exchang Rate fluctuation, oil price shocks and economic qrowth in small net importinq economy", Energy,151, 402-407.
- Schmitt-Grohe, S. & Uribe, M. (2022). "The effects of permanent monetary shocks on exchange rates and uncovered interest rate differentials", Journal of International Economics, 135, 1-21.